Zgodnie z obietnicą porywam Was do muzeum (i mam nadzieję, że tym razem nie przeszkodzi nam żaden gadający kot, tudzież boląca noga).
Owo muzeum nazywa się Panorama Mesdag i mieści się w Hadze, zaledwie parę kroków od polskiej ambasady. Domyślam się, że nie lubicie definicji, ale – dla jasności pojęć – jedną muszę przytoczyć: panorama w malarstwie to „obraz obejmujący całą widzialną przestrzeń wokół obserwatora.
Rodzaj malarstwa olejnego mający za zadanie wytworzenie u widza wrażenia całkowitej iluzji uczestnictwa w oglądanej scenie malarskiej rozwijający się w sztuce głównie w XIX wieku” (Wikipedia).

My, Polacy, szczycimy się Panoramą Racławicką we Wrocławiu, a Holendrzy –Panoramą Mesdag.

Widziałam obie, więc mam porównanie i powiem Wam, że zdecydowanie większe wrażenie wywarła na mnie Panorama Racławicka. Wydawała mi się dużo większa i bogatsza w szczegóły. Jednak, gdy sprawdziłam wielkość tych dwóch obrazów okazały się prawie takie same (Racławicka – 114 m długości, 15 m wysokości; Mesdag – 120 m długości, 14 m wysokości). Nie mam pojęcia, skąd wzięło się to odczucie..?
Niech zachętą do odwiedzenia Panoramy Mesdag będą dla Was słowa Vincenta van Gogha, który w czasie jej uroczystego otwarcia, powiedział: „Jedyną wadą tego dzieła jest to, że nie ma ono wad”.

Panorama Mesdag powstała w 1881 r. (trzynaście lat przed Racławicką) i ponoć jest najstarszą panoramą w Europie.
Miłośnicy morskich klimatów będą zachwyceni, bo oglądając obraz, poczują się, jakby znaleźli się na plaży. Gotowi na zwiedzanie?
Spróbujcie sobie wyobrazić, że otacza Was łagodnie pofalowane morze, wokół którego ścielą się jasne wydmy, nieco zarośnięte trawami. Widzicie żaglówki i rybackie kutry, a także wioskę Scheveningen i Hagę z dziewiętnastego wieku. Spotykacie ówczesnych mieszkańców i zwierzęta: konie, psy… Prawda, że przyjemnie?
Dla spotęgowania wrażenia trójwymiarowości przed płótnem została dobudowana scenografia: z prawdziwego nadmorskiego piasku usypano plażę, na której leżą typowe dla takich miejsc znaleziska: suche konary, urwane sieci, stare krzesło, samotny but.
Z głośników płynie muzyka typu „odgłosy natury” – wyraźnie słychać szum morskich fal i krzyk mew.
Naprawdę można się zrelaksować i zapomnieć o wszystkim, choćby o bolącej łydce. 😉

Autorem panoramicznego obrazu jest holenderski malarz Hendrik Willem Mesdag (1831 – 1915). Przeczytałam skrót jego biografii i wydała mi się ona wielce inspirująca. Zacznijmy od tego, że Mesdag zaczął malować stosunkowo późno, bo mając trzydzieści pięć lat (Hura! Wiek nas nie ogranicza! Czyż to nie brzmi optymistycznie?)
Od małego uwielbiał rysować, jednak nie dane mu było kształcenie się w tym kierunku.
Po szkole, przez kilkanaście lat, pracował w firmie swojego ojca, a malował tylko od czasu do czasu, hobbystycznie („bo sprawiało mu to przyjemność”, „bo żona uwielbiała jego rysunki”). Jednak los uśmiechnął się do Hendrika Willema: oto jego rodzina otrzymała w spadku solidną porcję gotówki. Wtenczas Mesdag podjął odważny krok w kierunku spełnienia swoich marzeń: rzucił dotychczasową pracę i postanowił zająć się tym, co najbardziej kochał, czyli malowaniem.
W tym celu przeprowadził się wraz z żoną do Brukseli, gdzie przez trzy lata, uczył się malarstwa. Krótki wyjazd na niemiecką wyspę Norderney na Morzu Północnym (zdarzył się niejako w międzyczasie), przyniósł Mesdagowi jeszcze jedną miłość: do morza.

I znów Hendrik Willem podążył za głosem serca: przeniósł się do holenderskiej wioski rybackiej Scheveningen (dziś jest to znany nadmorski kurort, dzielnica Hagi). Codziennie spacerował po plaży, szkicował, malował…
Tematem prac oczywiście uczynił morze.
Sława przyszła szybko, jego obrazy doceniono w Paryżu, nazwisko Mesdag stało się znane.
Wówczas belgijska firma zleciła Hendrikowi Willemowi wykonanie obrazu panoramicznego, które okazało się „dziełem życia” artysty.
Po kilku latach tamta firma zbankrutowała, a Mesdag odkupił  swoje płótno i stworzył dla niego Muzeum Panorama Mesdag, które po dziś dzień jest prowadzone przez potomków artysty.

Poza słynną panoramą, można tu zobaczyć inne obrazy o tematyce marynistycznej. Mnie najbardziej zapadł w pamięci obraz Jozefa Israelsa pt: „Cisza po sztormie”.
Jest tak wymowny, że aż nie potrzebuje komentarza.
We wnętrzu chaty widać trzy postacie: zmęczoną życiem kobietę, młodą dziewczynę i małe dziecko. Patrzą w stronę drzwi, ich twarze przepełnia ból. Czekają.
Nadzieja na powrót rybaka (męża, ojca) gaśnie…

Na terenie muzeum znajduje sklep i kawiarenka.
Kawiarnia jest niewielka, ale urocza.
Powszechną uwagę przykuwają dwa plecione kosze plażowe, pomiędzy którymi znajduje się prosty stolik, a na nim stoi lampa z abażurem – miniaturą Panoramy Mesdag.
Miejsce jest tak klimatyczne, że aż prosi się o zdjęcie.
Niestety, nie udało mi się go zrobić: kosze były zajęte, nie śmiałam przeszkadzać.
W jednym koszu siedziała starsza pani w okularach na nosie, w drugim  – starszy pan, też w okularach. Oboje czytali gazety, a w międzyczasie drobnymi łykami popijali herbatę. Tworzyli tak uroczy widok, że nie mogłam się powstrzymać od zerkania na nich: odprężeni, szczęśliwi ludzie, którzy mają czas i nigdzie nie muszą się śpieszyć, za niczym gonić.
Po prostu delektują się chwilą… I wiecie?
Obrazek tej pary zakorzenił się w mej pamięci, nie mniej niż sama Panorama Mesdag.